หากเราเป็นคนหนึ่งที่ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมเราคงเคยได้ยินคำว่า safety patrol อยู่บ่อยครั้ง แล้วเราเคยสงสัยไหมว่า safety patrol มันคืออะไร เป็นงานของ safety หรือว่า จป. เท่านั้นหรือเปล่า
วันนี้เราจะมาพูดถึง safety patrol ว่าจริงๆแล้ว มันคืออะไรกันแน่ แล้วเป็นหน้าที่ของใคร ซึ่ง Safety Patrol มาจากคำ 2 คำ คือ
- Safety หมายถึง ความปลอดภัย
- Patrol หมายถึง การลาดตระเวน การตรวจตรา
ซึ่งเมื่อรวมกันแล้ว Safety Patrol หมายถึง การตรวจตราความปลอดภัยนั่นเอง โดย safety patrol นั้น มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจตราความปลอดภัยในบริเวณพื้นที่การทำงานเพื่อตรวจหาสิ่งผิดปกติ หรือตรวจเพื่อดูความปลอดภัยโดยรวม เป็นหน้าที่ของตำแหน่ง จป หรือ เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน สามารถเรียนรู้หลักการทำงานได้จาก อบรม จป มืออาชีพ ซึ่งรูปแบบของ safety patrol มีหลายรูปแบบด้วยกัน อาจทำเป็นกิจกรรม safety patrol ก็ได้ โดยรูปแบบของ safety patrol ที่พบบ่อย คือ daily safety patrol weekly safety patrol และ monthly safety patrol เมื่อฟังจากชื่อแล้วสามารถรู้ได้เลยว่าการทำกิจกรรม safety patrol ที่กล่าวไปแบ่งตามระยะเวลาของการทำกิจกรรม ซึ่งระยะเวลาการทำกิจกรรมไม่ได้ถูกกำหนดแบบตายตัว แล้วแต่ความเหมาะสมของสถานที่และความสะดวกในการทำกิจกรรมของแต่ละบริษัท ขึ้นอยู่ที่การกำหนดรูปแบบของการทำกิจกรรมโดยกำหนดร่วมกันกับสมาชิกในทีม
รูปแบบของกิจกรรม safety patrol
Daily Safety Patrol (การตรวจสอบความปลอดภัยรายวัน)
การตรวจสอบความปลอดภัยรายวัน เป็นสิ่งที่หัวหน้างานต้องทำเป็นประจำอยู่แล้ว เนื่องจากหัวหน้างานอยู่ในพื้นที่การทำงานจะสามารถตรวจสอบความปลอดภัยในพื้นที่ที่ตนดูแลอยู่ได้ก่อน หากพบสิ่งผิดปกติหรือสิ่งที่อาจจะก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้ปฏิบัติงาน ก็สามารถแก้ไขได้ก่อนเกิดเหตุ และหัวหน้างานเองมีความคุ้นชินกับพื้นที่ เครื่องจักร และรู้ถึงวิธีการทำงานที่ปลอดภัยภายในพื้นที่ของตนเอง จึงรู้ได้หากสิ่งที่มีอยู่มีความผิดปกติแตกต่างไปจากเดิม ซึ่งการตรวจสอบความปลอดภัยรายวันโดยหัวหน้างานเป็นการตรวจขั้นแรกเพื่อเตรียมพร้อมในการทำงานให้กับผู้ปฏิบัติงานในพื้นที่ของตนเอง และการตรวจสอบความปลอดภัยรายวัน ยังเป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น จป.เทคนิค จป.เทคนิคขั้นสูง หรือ จป.วิชาชีพ ซึ่งการทำกิจกรรม daily safety patrol ของ จป. ถือเป็นสิ่งที่ต้องทำอย่างหนึ่ง ถึงแม้ว่าจะมีหัวหน้างานคอยตรวจสอบดูแลแล้ว แต่ในบางครั้งหัวหน้างานอาจมองข้ามจุดอันตรายบางจุดไป เนื่องจากอยู่ในพื้นที่การทำงานเป็นประจำ จึงทำให้เห็นสิ่งผิดปกติเป็นเรื่องปกติไป หรือการเดินตรวจสอบความปลอดภัยรายวันของ จป. เป็นการตรวจสอบการปฏิบัติตามกฎความปลอดภัย เช่น การสวมใส่ PPE ในขณะปฏิบัติงาน หากพบว่าผู้ปฏิบัติงานไม่สวมใส่ได้ได้รีบตักเตือนให้แก้ไขก่อนที่จะมีอุบัติเหตุเกิดขึ้น
Weekly Safety Patrol (การตรวจสอบความปลอดภัยรายสัปดาห์)
การตรวจสอบความปลอดภัยรายสัปดาห์ เป็นการกำหนดตามแผนที่จัดทำขึ้น ซึ่งรูปแบบนี้สามารถทำได้ตามความเหมาะสมของแต่ละบริษัท จะทำหรือไม่ทำก็ได้ เช่น หากบริษัทคุณมีพื้นที่การทำงานหลายแผนก ก็อาจจะกำหนดรูปแบบของกิจกรรมเป็นรายสัปดาห์ เพราะจะช่วยให้สามารถทำกิจกรรมได้อย่างทั่วถึงและครอบคลุมทุกพื้นที่ภายในบริษัท อาจจะกำหนดว่าสัปดาห์ที่หนึ่งตรวจสอบพื้นที่แผนก A สัปดาห์ที่สอง ตรวจสอบพื้นที่แผนก B และตรวจสอบไปทุกสัปดาห์จนครบทุกพื้นที่ในบริษัท แล้ววนกลับมาซ้ำพื้นที่เดิมอีก ซึ่งในการทำกิจกรรมรายสัปดาห์ จะมีต้องมีการกำหนดสมาชิกเพื่อทำการตรวจสอบ โดยแผนกที่ถูกตรวจจะต้องไม่เป็นสมาชิกในทีมที่ตรวจในครั้งนั้น
Monthly Safety Patrol (การตรวจสอบความปลอดภัยรายเดือน)
การตรวจสอบความปลอดภัยรายเดือนมีลักษณะเหมือนการตรวจสอบความปลอดภัยรายสัปดาห์ เพียงแต่ระยะเวลาการทำกิจกรรมต่างกัน ซึ่งการทำกิจกรรมแบบรายเดือนจะมีการเพิ่มสมาชิกในทีมตรวจเข้ามา เช่น ผู้บริหารระดับสูง อาจกำหนดให้เข้าร่วมกิจกรรมเดือนละ 1 ครั้ง เพื่อเป็นการตรวจสอบความปลอดภัยโดยภาพรวม เพราะผู้บริหารระดับสูงมีงานมากอยู่แล้ว หากจะให้เข้าร่วมกิจกรรมทุกสัปดาห์อาจจะไม่สามารถทำได้ แต่หากบริษัทไหนที่ผู้บริหารสามารถเข้าร่วมได้ทุกครั้งก็ถือเป็นโอกาสที่ดีเพราะทุกครั้งที่มีการทำกิจกรรม Safety Patrol จะได้รับการแก้ไข ปรับปรุง ให้ดีขึ้น
สรุป
สิ่งสำคัญของการทำกิจกรรม safety patrol คือ กำหนดแล้วต้องทำได้ และมีการสรุปผลการทำกิจกรรม การติดตามการแก้ไข เพื่อให้สิ่งที่ถูกตรวจพบได้รับการแก้ไขอย่างต่อเนื่อง หากพบสิ่งที่สามารถแก้ไขได้โดยทันที ให้รีบแก้ไขในขณะที่ตรวจพบ แต่หากสิ่งที่ตรวจพบจะต้องใช้ระยะเวลาในการแก้ไข ให้ดำเนินการแก้ไขแบบชั่วคราวไว้ก่อน เช่น ติดป้ายเตือนอันตราย เป็นต้น และการทำกิจกรรม Safety Patrol จะต้องมีเครื่องมือ นั่นคือ check sheet หรือเอกสารสำหรับตรวจสอบความปลอดภัย โดย check sheet จะกำหนดรายการตรวจสอบด้านความปลอดภัยขั้นต้นเอาไว้ และอาจเพิ่มในส่วนของมาตรการการแก้ไขกรณีที่เคยมีอุบัติเหตุเกิดเอาไว้ด้วย เพื่อตรวจดูว่ามาตรการที่กำหนดยังคงปฏิบัติตามอยู่หรือไม่ และผลจากการทำกิจกรรมต้องถูกติดตามอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง อาจทำพร้อมกับการประชุมความปลอดภัยประจำเดือนก็ได้